دکتر خانکه با اشاره به روند رو به رشد جمعیت سالمندی در کشور، افزود: براساس پیش بینی بانک جهانی، جمعیت ایران در سال ۲۰۵۰ میلادی حدود ۱۰۰ میلیون نفر و متاسفانه در سال ۲۱۰۰ به حدود  ۷۰ میلیون می رسد و این درحالی است که هم اکنون جمعیت سالمندی ما حدود ۱۰ درصد کل جمعیت را تشکیل می دهد، اما در سال 2100 میلادی، 30 درصد جمعیت ۷۰ میلیونی کشور، سالمند خواهد بود که عملاً ساختار جمعیتی به گونه‌ای پیش خواهد رفت که ما تجربه آلمان، ژاپن و اسکاندیناوی را با سرعت زیاد دنبال خواهیم کرد .

    عضو فرهنگستان علوم پزشکی کشورمان در ادامه گفت: سالمندی در کشور ما سالمندی سالمی نیست، افزایش امید به زندگی که به حدود ۷۶ تا ۷۸ سال رسیده، جای تقدیر و تشکر  دارد و این موفقیت طی سال‌ها اتفاق افتاده، اما متاسفانه سالمندی در کشور ما، همراه با سالمندی سالم و سلامت نیست و بار ناشی از معلولیت‌ها، محدودیت ها و بیماری های سالمندی، نیازمند حمایت جامع نظیر "حمایت اجتماعی، درمانی و توانبخشی " است که هنوز جامعه ظرفیت این خدمات را ندارد. 

*****

الگو و مدلی که پذیرای سالمندی در جامعه باشد، ارائه نشده است

   رئیس‌ دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی در گفت و گو با شبکه سلامت همچنین خاطرنشان کرد: در حال حاضر خانواده هایی که سالمند بیمار در منزل دارند، هزینه بالای درمانی و توانبخشی‌ را عهده دار هستند، به گونه ای که هزینه توسعه همه جانبه خانواده جای دیگری هزینه می شود که نشان می دهد کشور از حیث خدمات اجتماعی، آمادگی ارائه خدمات را ندارد و  الگو و مدلی که پذیرایی سالمندی باشد، ارائه نشده است.

    دکتر خانکه افزود: سرعت بالای سالمندی نشان می‌دهد، که باید فکر کنیم و الگوهای متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی طراحی کنیم، افزایش سالمندی تأثیرات بالای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد و دیده می شود که تمایل افراد به نگهداری سالمندان در  مراکز نگهداری رو به افزایش است، در صورتی که در فرهنگ ما سالمند عضو اصلی خانواده است و برکت، حرمت و محور جمع آوری همه اعضا خانواده می باشد، اما با توجه به تورم و مشکلات، شاهد تغییر الگوی خانواده از گسترده، به خانواده بسته با امکانات محدود هستیم و پنجره خوبی جلوی ما برای سالمندی باز نیست.   

    وی تصریح کرد که  ۱۵ درصد مردم دنیا، معلول هستند و از خدمات توانبخشی به واسطه معلولیت استفاده می کنند، اما در ایران، نرخ معلولیت ۱۷ درصد است و  ما به دلایلی نظیر دفاع مقدس، حوادث ترافیکی، نداشتن خودرو و جاده ایمن، علاوه بر اینکه سالانه بین ۱۷ هزار تا ۲۰ هزار جوان را از دست می دهیم، سالانه حدود ۴۴ هزار معلول نیز به جمعیت معلولان کشور اضافه می شود.

    وی افزود: ۳۰ درصد  افراد هم که معلول نیستند، اما  از خدمات توانبخشی استفاده می‌کنند، ۲۵ درصد مردم نیازمند تجهیزات توانبخشی نظیر سمعک و عصا و ... هستند که برای این مجموعه ۸۰ تخت توانبخشی داریم که متعلق به این دانشگاه است .

    دکتر خانکه بیان کرد: نظام سلامت برای همه معلولان، آمادگی ارائه خدمات را ندارد، سالمندی به خاطر شیوه و سبک زندگی، بیماری هایی نظیر دیابت، قلب و عروق، فشارخون، سرطان ها، اختلالات اسکلتی عضلانی و آسیب های مفصلی جای کار فراوان دارد، میزان کم تحرکی در ایران به گونه‌ای است که میانگین پیاده روی در ایران، کمتر از هزار قدم، اما در اروپا حدود ۷ هزار قدم است، آمار جراحی زانو و ترمیم در کشور بیانگر این مهم است که زندگی ایرانی اسلامی را به خوبی اجرا نکردیم، سالمندی، معلولیت و بیماری نیست و سیری از خلقت است، اما در کشور ما تشابه معلولیت دارد و نیازمند خدمات توانبخشی است.

    عضو دائم فرهنگستان علوم پزشکی کشورمان همچنین گفت: در حال حاضر به ازای هر هزار نفر جمعیت، ۱/۶۶ تخت بیمارستانی داریم که نسبت به کشورهای منطقه ۴/۴ پایین تر است و در حالت عادی نیز بلحاظ تعداد تخت های بیمارستانی 60 درصد از کشورهای منطقه عقب تر هستیم، از نظر تعداد نیروی انسانی متخصص، ۱/۷۶ به ازای ۱۰۰ هزار جمعیت، پزشک داریم که این عدد در منطقه ۲/۲۴ می باشد و برای 90 میلیون نفر جمعیت کنونی، فقط  ۸۰ تخت مصوب توانبخشی داریم.

    دکتر خانکه افزود: از نظر مدیریت جامع سالمندی، نیازمند خدمات توانبخشی و سلامتی هستیم، مراکز نگهداری سالمندان تعیین کننده عدد استانداردی برای آمادگی سالمندی نیست، استاندارد را سالمندان در جامعه، منابع انسانی و نیروی انسانی حمایت کننده سالمندان نشان می دهند، در  کشورهای اسکاندیناوی که جمعیت سالمندان بالایی دارند، اول به سمت توسعه مراکز نگهداری رفتند و دیدند که این توان را ندارند و سپس به خانواده ها یارانه و حق پرستاری سالمند در خانواده را دادند تا  سالمند را در خانواده نگهداری کنند، بنابراین باید خدمات اجتماعی را به سمتی پیش ببریم که سالمند، معلول، ناتوان و بیمار روان، در خانواده نگهداری شوند.

    وی تصریح کرد:  اگر حاکمیت هزینه نگهداری سالمندان، معلولان و بیماران روانی را به خانواده ها بدهد و از خانواده ها، رعایت مواردی را بخواهد می توانیم شاید جریانات خوبی باشیم .

*****

 ایران جزو کشورهای شاخص دنیا در میزان تحصیلات است

    دکتر خانکه با بیان اینکه ایران از نظر میزان تحصیلات، جزو کشورهای شاخص دنیا است، افزود: از لحاظ دانش، بینش، توجه به شعائر دینی و مذهبی، و سابقه فرهنگی کشور، می‌توانیم شاهد جریان خوبی در روند نگهداری سالمندان باشیم، اما مشکل، منابع مالی است، که جامعه باید مسئولیت قسمتی از این هزینه ها را تقبل کند، بحث جوانی جمعیت و در بحث فرزندآوری، ساعات کار سیال، ارائه خدمات در مهدهای کودک‌، سایر خدمات متعدد اجتماعی بیانگر این است که جامعه باید قسمتی از مسئولیت را قبول کند .

    رئیس دانشگاه علوم توانبخشی وسلامت اجتماعی در پایان این گفت وگو  ابراز امیدواری کرد که با سناریوی سالمندی که خوشبختانه توسط این دانشگاه تدوین شده و همچنین، با سیاستگذاری، قانونگذاری و تخصیص منابع مالی از سوی دولتمردان و متولیان، شاهد کسب آمادگی لازم برای حضور موثر سالمندان در جامعه باشیم.

انتهای پیام/

تهیه و تنظیم خبر: گلرخ – نعیمی پور