به گزارش روابط عمومی معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، این نشست مقدمه‌ای برای گردهمایی معاونین تحقیقات و فناوری است که ۲۱ و ۲۲ اردیبهشت ماه به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز برگزار خواهد شد.

سعید بیرودیان دبیر کمیته کشوری اخلاق در پژوهش های زیست پزشکی، با بیان اینکه باید پیام آور این مهم باشیم که هدف کمیته اخلاق افزایش اثربخشی تحقیق است، گفت: در کمیته کشوری اخلاق بر کاهش هزینه های مالی و زمانی تحقیقات تاکید داریم و این مسئله از برنامه‌های اصلی معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت نیز هست.

او در ادامه به شاخص‌های اختصاصی کارگروه و کمیته‌های اخلاق در پژوهش اشاره کرد و گفت: برگزاری کارگاه‌های آموزشی اخلاق در پژوهش، برگزاری کارگاه های آموزشی اخلاق در پژوهش‌های دانش‌بنیان، نظارت بر رعایت استانداردهای اخلاق در انجام پژوهش و حسن اجرای مطالعات، ارایه گزارش از اقدامات انجام شده در زمینه رسیدگی به تخلفات پژوهشی، ارایه گزارش طرح‌ها و پایان نامه‌های تصویب و اجرا شده در حوزه اخلاق در پژوهش، ارایه گزارش از اقدامات انجام شده جهت استانداردسازی پژوهش بر حیوانات آزمایشگاهی شاخص‌های مورد نظر است که برای سال 1400 اعمال خواهد شد. البته مبنای ما بر خود ارزیابی است و کارگروه ها خودشان موظف به ارزیابی طبق این شاخص ها هستند.

به گفته وی، تعامل با شوراهای پژوهشی و آموزشی دانشگاه ها نیز باید تقویت شود.

دکتر صحراییان در این جلسه چالش‌های کمیته اخلاق را برشمرد و گفت: ترکیب اعضا، نگاه نامناسب به صنعت، مشکلات مطالعات فاز یک و دو، نظرات متفاوت کمیته‌های مختلف، عدم حضور مجری در جلسات، کمیته‌های عام و غیر تخصصی از جمله چالش‌ها است.

او به طرح پیشنهاداتی در خصوص چالش‌های موجود پرداخت و گفت: بهبود ارتباط محققین با کمیته‌های اخلاق با تاکید بر اینکه کمیته‌ها نقش نگهبان محققان را دارند، ارتباط غیر مکاتبه‌ای با مجری که امکان تعامل متقابل را برقرار می‌کند، امکان حضور مجری در کمیته، داوری علمی بدون سوگیری، رعایت استانداردهای داوری علمی و پرهیز از ورود به بحث‌های رفت و برگشتی از جمله پیشنهادات مطرح شده است.

دکتر فتوحی با بیان اینکه تمرکز کمیته اخلاق بر اطمینان از سلامتی و رفاه و رعایت حقوق آزمودنی متمرکز است، گفت: ارزیابی سود و زیان، رعایت و حفظ اختیار فرد، برخورد منصفانه، حفظ محرمانگی، ورود متدولوژیک و علمی از منظر همان وظایف یعنی حفظ رفاه و سلامت حقوق شرکت‌کنندگان است.

او افزود: بدیهی است که هر پژوهشی باید اعتبار علمی داشته باشد. در نتیجه ورود کمیته‌های اخلاق در پژوهش به مسائل و جنبه‌های علمی پژوهش غیر اجتناب است اما باید در جهت حفظ سلامتی و رفاه جامعه باشد.

در پایان نیز معاونین تحقیقات و فناوری دانشگاه های علوم پزشکی کشور که به صورت مجازی در این نشست حضور داشتند به طرح مباحث و نکات مورد نظر خود در جهت بهبود و بهینه‌سازی عملکرد کمیته اخلاق به بحث و گفتگو پرداختند.